Zou het zo gegaan zijn met die EPV?

Ik stel me even voor hoe het heeft kunnen gebeuren. De mannen van de gasketels en de hybride warmtepompen hebben eerst een onderhoud met de onwetende ambtenaar. Daarna bezoeken ze samen Blok om te vertellen dat ze het oneerlijk vinden dat ze zijn uitgesloten van de mogelijkheid om gebruik te maken van de Energie Prestatie Vergoeding. Ze weten hem te vertellen dat na een forse energiebesparing de producten die zij voeren nog heel weinig gas verbruiken. En heel weinig gas is toch ook duurzaam? (Het gaat overigens nog steeds over zo’n 600 m³ gas per woning voor koken, verwarmen en warm water). De Minister zal gedacht hebben: potdomme, ben ik nou als ras-liberaal bepaalde marktpartijen aan het bevoordelen? Dat kan natuurlijk niet! Als deze producten kunnen concurreren met de oplossingen die die gasten van de Stroomversnelling bieden dan moet ik dat per omgaande regelen. En zo geschiede!

De minister en zijn adviserende ambtenaren hebben echter een denkfout gemaakt. Het gaat hier niet om het verdelen van een markt. Het gaat om het creëren van een hele nieuwe markt met producten die eigenlijk nog helemaal niet bestaan als compleet integraal systeem. De Stroomversnelling is niet zomaar even een marktinitiatief van partijen die samen proberen een competitief voordeel te halen. De Stroomversnelling is onderdeel van een doordacht transitieplan. Een transitieplan waarbij we juist proberen een concurrent te creëren voor de dominante en uitontwikkelde fossiele gastechnologie. Daarom hebben we condities bedacht waardoor het als alternatief kan dienen voor de gasoplossingen. De marktpartijen leggen op dit moment toe op ieder product dat wordt afgeleverd. Dat is niet erg want het perspectief is een belofte van schaal door de corporaties. De corporaties kunnen die schaal maken omdat er een EPV is. De gasoplossingen zou dus moeten concurreren met een nog niet bestaande markt. Dat is onmogelijk en dat winnen ze altijd. De minister zorgt er dus eigenlijk voor dat de gasoplossing gaat concurreren met innovatie. En dat is precies waar de mannen van de gasoplossingen op uit zijn. Er is namelijk geen grotere cash-cow dan een cv-ketel of een daaraan gelieerde hybride variant.

Ik begrijp best dat een liberaal moeite kan hebben met een dergelijke marktinterventie. Ik vermoed dat Energiesprong nooit gestart zou zijn onder een VVD minister. De minister heeft echter ook een transitieverantwoordelijkheid die vraagt om interventies waarmee duurzame oplossingen worden gestimuleerd. Dat concurreert per definitie met bestaande technologieën.

Ik durf hier ff niet te zeggen hoeveel geld het ministerie heeft geïnvesteerd in Energiesprong. Dat de gaslobby het uiteindelijk toch nog wint zou echter wel een hele treurige uitkomst zijn van zes jaar innovatie.