STOP MET INNOVEREN
Waarom lukt het niet om binnen de bouw structureel werk te maken van innovatie? Waarom krijgen we die gewenste bouwtransitie maar niet op gang? Het antwoord is eigenlijk vrij simpel. De bouw is zo project gedreven dat we ook de innovatie opgave denken te moeten koppelen aan projecten. Projecten die we op dat moment ‘opgaven’ noemen. Alle innovatieprogramma’s (of populairder ‘transitieprogramma’s’) worden opgezet rondom problemen die op dit moment vragen om een ‘innovatieve’ oplossing. Bouwers zijn best goed in het bedenken van oplossingen. U vraagt, wij draaien. De vraag is echter of een nieuwe oplossing voor een waterkering, een flexibele aanbouw voor zorg aan huis, goedkope vluchtelingenhuisvesting of een BREEAM Outstanding kantoor, geschaard kunnen worden in de categorie innovatie. Ik denk het niet. Alle voorbeelden die ik ken gaan uit van dezelfde bouwpraktijk en hetzelfde bouwproces. Het zijn vaak nieuwe configuraties van oude technologieën die een paar maal gebruikt worden en dan wegzakken in de vergetelheid. Innovaties gaan dan over betere kozijnen in plaats van de vraag of we nog kozijnen nodig hebben. Of ze gaan over efficiëntere processen in plaats van fabrieken waar, met behulp van robotica, 3D printers en slimme software, complete eindproducten worden geassembleerd; op maat voor de klant. De meerprijs voor biobased producten denken we te moeten verkopen onder het mom van gezonder, comfortabeler en duurzamer. We vergeten dat het als onderdeel van een geïndustrialiseerd eindproduct juist stukken goedkoper moet kunnen. Innovatieagenda’s moeten dus los worden gezien van de opgave van nu. Het gaat om langjarige innovatiesporen die leiden tot een volkomen nieuwe bouwpraktijk. Een bouwpraktijk die leidt tot betere en goedkopere gebouwen. Een bouwpraktijk die snel kan anticiperen op toekomstige opgaven in plaats van te reageren op de problemen van nu.
Denk bij die innovatiesporen aan:
- Design technologie (digital prototyping | modeling | topology optimization | VR/AR)
- Nieuw materialen en componenten (system engineering)
- Gebouw ICT (domotica | sensoring | prestatiegaranties | smart)
- Productietechnologie (3D printing | Robotica | Q-systems)
- Gebouwinstallaties (heating | water | all-electric | microgrids | storage)
- Smart Industry (factory made buildings | micro factory’s | tagging)
- Circulaire economie
- Sales / Marketing (propositie ontwikkeling | garanties | klantfocus)
- Nieuwe businessmodellen (bezit / gebruik | OEM-suppliers | system integrator)
- Nieuwe Supply-Networks (cross-overs | allianties | pull-innovations)
De overheid heeft als taak om de condities te creëren waardoor investeren in deze innovatiesporen gaat lonen. Vanuit de bouw doet zich de vraag voor of projectgerichte organisaties, die werken met minimale marges en een hoog risicoprofiel de gevraagde verandering kunnen trekken. Is het immuunsysteem van een technisch gerichte projectorganisatie doorspekt met rijke tradities rondom vakmanschap in staat om iets anders te gaan doen. Kortom is een aannemer in staat om de rol van system-integrator op te pakken? Ik denk het niet. Ik neem ze dat ook niet kwalijk. De verandering komt tot stand door hele nieuwe coalities en wordt aangejaagd met doorbraaktechnologieën. Slimme aannemers investeren in nieuwe bedrijven met maar één opdracht: help ons oude businessmodel zo snel mogelijk om zeep. Dat doen die nieuwkomers door intensief samen te werken met de toeleverende industrie. Door te denken in schaalbare innovaties die gekoppeld worden aan nieuwe industriële productietechnologieën.
Categorieën
BLOG van de Groep 
Beste Jan Willem,
In de door jouw helder weergegeven situatie, dit kunnen wij geheel onderschrijven, REFHOS is al 3 jaar aan het innoveren met in de door jouw voorgestelde innovatiesporen. Wij denken en kunnen bevestigen dat hierin de nieuwe duurzame economisch wordt vastgelegd voor de toekomst. Refhos.com blijft voortdurend innoveren met o.a. door jouw genoemde innovatie factoren. Graag willen wij hier gezamenlijk over van gedachten wisselen.
Hartelijke groet,
Louis te Pas
ltp@refhos.com
Don’t Automate, Obliterate
Michael Hammer
Grote veranderingen komen meestal door opnieuw te beginnen.
Beste Jan Willem,
Ik kan jouw visie alleen maar onderstrepen. Je legt precies hier de kern van het probleem bloot maar ook de kern van de oplossing. De grootste belemmering in de transitie is juist dat de BESTAANDE partijen samen met elkaar een verandering tot stand (moeten of proberen te) brengen voor een situatie die men zelf in het verleden heeft gecreëerd en waar de meeste partijen eigenlijk nog steeds in geloven of geen afstand van (kunnen of durven) nemen.
1. MOETEN werkt nooit. Transitiemanagement is bewust ergens in GELOVEN en ergens voor kiezen op basis van een duidelijke strategie, en ja dat heeft consequenties positief maar ook negatief;
2. Innovatie is in woorden mooi maar in de praktijk voor velen “eng” en “nieuw” want men moet uit de comfortzone, dus wanneer het moeilijk wordt is voor het veilige bekende kiezen veel eenvoudiger;
3. Zoals Einstein zei “Niemand kan een probleem oplossen die men zelf heeft gecreëerd”. Toch probeert de branche dat al jaren te doen met het liefst niet al teveel inmenging van derden of inspiratie van buiten de branche;
4. We hebben vooral te maken met een gedragsverandering. Techniek is volledig ondergeschikt en een middel en geen doel. Wanneer men juist objectief open staat voor cross-overs en samenwerking met reeds ontwikkelde techniek en processen uit andere branches is het verbazingwekkend wat voor progressie er gemaakt kan worden. Maar men moet deze ontwikkelingen niet zien als een bedreiging maar juist als een kans! En ja, dat betekent herijking van de eigen positie en denken in nieuwe verdienmodellen en totaalconcepten.
Wij hebben het altijd over vraaggestuurd innoveren en dat doe je er niet “even bij” in een project maar transitiemanagement is een vak op zich en een continu (wel levend) proces op basis van een duidelijk gekozen strategie.
Roy Venekamp
Dag Jan-Willem,
Je noemt in je column kort de overheid: die moet de juiste condities creëeren voor innovatie-sporen. Ik begrijp dat “de overheid” een rol kan vervullen. Tegelijkertijd hoor ik graag welke overheid je bedoelt (landelijk, provinciaal, lokaal), en welke condities je dan voor ogen hebt.
Tot dinsdag!
Jan Engels
Dit is op ServiceCompany herblogden reageerde:
Vandaag zag ik de presentatie van Jan Willem op You Tube. https://youtu.be/58Rj10aGbJE Wat mij betreft een echte must see voor bouwers en beheerders in de bouw.
Ik ben het volledig eens met de stelling dat de bouw mijlenver achterloopt op de technologische ontwikkelingen die de laatste jaren zijn ingezet.
Nog steeds wordt er traditioneel gebouwd.
Met steeds weer dezelfde al jaren gemaakte bouwfouten.
Waar we maar niet van willen leren.
Maar stel dat je op een nieuwe manier met nieuwe technieken de bouw kan openbreken.