Kansen voor bouw en corporatie…het PvdA plan aangescherpt

De PvdA maakt een goed en belangrijk statement door het belang van de bouw voor de Nederlandse economie te benadrukken. Maar, PvdA, scherp dit statement nou aan. Met een aantal inzichten waarmee ook op langere termijn de bouw een prominente rol kan spelen als aanjager van de Nederlandse economie.

De bouw als motor van de economie klinkt goed, maar die motor heeft wel brandstof nodig. Die brandstof komt van mensen en bedrijven die hun (geleend) kapitaal investeren in vastgoed.

Jammer in het PvdA voorstel is het voornamelijk klassieke denken in maatregelen zoals binnen de politiek en binnen de muren van de departementen gebruikelijk is. Zelden wordt gesproken over de condities dan wel de voorwaarden die nodig zijn om een blijvende beweging te maken. En er zijn condities te bedenken met grote effecten en zonder verlies voor de schatkist.

Ook energie is een thema waar de PvdA zich hard voor maakt in haar voorstel en dat is op zichzelf al lovenswaardig. Daarbij wordt echter ook weer teveel gedacht in maatregelen die altijd onbedoelde neveneffecten hebben. Denk bijv. aan: bouwbesluit normen verhogen met als negatief gevolg dat de innovatieruimte wordt ingeperkt of subsidie op maatregelen die leiden tot labelstapjes waardoor de business nooit volwassen zal worden.

De brandstof voor de motor is kapitaal uit structurele kasstromen, die door slimme ondernemers wordt omgezet in kapitaalstromen. Daarvoor is het nodig om de bouwsector en de energiesector aan elkaar te koppelen: de bouw als grootste concurrent van het energiebedrijf. Iedere euro die de consumenten uitgeeft aan energie kan immers ook worden uitgegeven aan renovatie die besparing en opwekking combineert tot een energienotaloze woning. Dan gaat het dus niet over kleine labelstapjes, maar een energiesprong.

Welke condities zijn nou nodig om geld dat nu wordt uitgegeven aan energie structureel ingezet te krijgen als investeringsmotor voor de bouw ? Ik noem er een paar:

• Zorg voor innovatieruimte in de bouw. Schrijf in het bouwbesluit alleen prestaties voor en laat het aan de innovators over op welke manier zij dat vertalen naar slimme bouw- en renovatieconcepten. Veel voorschriften maken slimme systeemconcepten onmogelijk waardoor gebouwen onnodig duur worden.
• De bouw kan 30 tot 40% goedkoper produceren op kostprijsniveau (excl. grond) als bouwers veranderen van capaciteitsaanbieders naar aanbieders van producten en bijbehorende diensten. Stimuleer deze beweging in de sector.
• Zorg dat energie ook echt uitgewisseld kan worden met bouwomzet. Saldering van energie op de energiemeter zowel achter als voor de voordeur zijn daarvoor een absolute voorwaarde. Compenseer in beginsel het verlies van belastinginkomsten door heffing op grijze stroom, wellicht is op den duur een heffing op groene energie onvermijdelijk.
• Maak het eenvoudig om ESCO’s op te richten die eventueel de energielevering van gebouwen, straten of wijken mogen overnemen van bestaande energiebedrijven zonder geconfronteerd te worden met complexe wetgeving en ingewikkelde juridische complicaties.
• De gebouwde omgeving kan alleen verduurzamen als gebouw- en gebiedsgebonden maatregelen worden gecombineerd. Zorg dat het beleid rondom smartgrids geen energie-beleidsthema is, maar onderdeel uitmaakt van het beleid rondom de gebouwde omgeving.
• Zorg er voor dat corporaties op een andere manier aan vastgoed mogen rekenen bij Hoog Niveau Renovaties. Woningen die beter worden dan nieuwbouwwoningen dienen ook als zodanig in de boeken verwerkt te worden. Laat corporaties ondernemen met energie zodat woonlasten integraal beheersbaar worden.

De grap is dat er op één partij na alleen maar winnaars zijn. Die ene partij is het energiebedrijf dat we gelukkig net op tijd verkocht hebben aan buitenlandse grootdenkers. Bedenk alleen maar eens hoeveel geld er jaarlijks wordt uitgegeven aan energie in de 2,4 miljoen corporatiewoningen. Dat het kan laten lopende experimenten van het Energiesprong programma zien.