Ideeën zijn eigendom van de maatschappij…door Thomas Jefferson

In het boek ‘Briljante Ideeën: hoe kom je erop? (wat op zichzelf een aanrader is) kwam ik een passage tegen waarin een brief van Thomas Jefferson wordt aangehaald waarin hij reageert op een patentgeschil. Thomas Jefferson is de 3e president van de verenigde staten geweest en heeft een fundamentele rol gespeeld bij het opstellen van de onafhankelijkheidsverklaring. In de brief laat hij op een inspirerende en briljante manier zijn filosofische licht schijnen op de aard van de ideeën en die nooit eigendom kunnen blijven van één persoon of bedrijf. Ik breng ‘m graag nog eens onder de aandacht:

“Bestendig eigenaarschap is het geschenk van de maatschappelijke wetgeving en werd pas laat in de ontwikkeling van de maatschappij geschonken. Het zou dus nogal merkwaardig zijn als er op een idee, op de vluchtige gisting van een individueel brein, van nature een exclusieve eigendomsaanspraak zou kunnen worden gemaakt. Als de natuur één ding minder ontvankelijk heeft gemaakt dan alle andere om er een exclusieve eigendomsaanspraak op te laten gelden, is het wel op de denkkracht die een idee wordt genoemd en die een individu slechts exclusief mag bezitten zolang hij het voor zich houdt. Zodra een idee echter openbaar is gemaakt, dwingt het zichzelf in het bezit van allen, en de ontvanger kan zich er niet van ontdoen. Kenmerkend is ook dat niemand over een mindere versie ervan beschikt, aangezien iedereen het helemaal bezit. Degene die een idee van mij ontvangt, krijgt dat idee zonder dat het mijne minder wordt, zoals ook degene die zijn kaars aan mijn kaars aansteekt licht ontvangt zonder mij te verduisteren. Dat ideeën zich vrijelijk over de aardbol moeten kunnen verspreiden, om als morele en gemeenschappelijke kennisbron van de mens te dienen, en ter verbetering van zijn omstandigheden, lijkt van een bijzondere welwillendheid van de natuur te getuigen, want zij maakte ze zo dat ze net als vuur over de volledige ruimte verdeeld kunnen worden zonder op enig punt hun dichtheid te verminderen, en net als de lucht die we inademen, waarin we ons bewegen en ons lichamelijke bestaan hebben, zijn ze niet vast te binden of exclusief in bezit te nemen. Uitvindingen kunnen van nature dus geen voorwerp van eigendom zijn.”