Energieterreur

Column Cobouw zomerspecial, 14 augustus 2014

“Duurzaamheid is toch meer dan energie?”. Het is de inkopper van de dag als ik vergeet er tijdens mijn lezing iets over te zeggen. Ik ben door echte biobased-diehards zelfs eens uitgemaakt voor energieterrorist. Dat ben ik echter niet zonder reden. Duurzaam bouwen mag dan meer zijn dan energie maar op dit moment draait tachtig procent wel om het energievraagstuk. Energie die bestaande en nieuwe gebouwen gebruiken tijdens de hele levensduur (70%) maar ook de energie die nodig is om grondstoffen op te werken naar bouwmateriaal, bouwcomponenten en complete gebouwen (30%), ook wel aangeduid met de term “embodied energy”. Laten we eerlijk zijn dat concepten als Cradle to Cradle of de Circuliare Economie pas echt handen en voeten kunnen krijgen als we op een adequate manier het energievraagstuk hebben opgelost. En als we dat voor elkaar hebben hoeven veel bouwmaterialen helemaal niet mee te lopen in de biologische kringloop maar kunnen ze prima meelopen in de technologische kringloop van re-cycling en up-cycling. Cruciaal wordt dan de opgave om gebouwen bij te laten dragen aan gezond en comfortabel wonen, werken en leven.

Voor duurzaam bouwen zijn radicale innovaties in de bouw nodig. Er moeten aanzienlijker betere spullen ontwikkeld worden in termen van comfort, gezondheid, gemak en energiegebruik. Gelijktijdig moet de kostprijs van die spullen fors gaan dalen willen we duurzaam bouwen voor consumenten aantrekkelijk maken. En dat kan! Ik heb de afgelopen jaren geleerd dat focus daarbij erg belangrijk is. Energie verdient nu die focus. Niet alleen omdat daar de grootste slag is te slaan vanuit CO2 problematiek maar ook omdat met energiebesparing geldstromen beschikbaar komen die tot snelle opschaling van duurzame innovaties kunnen leiden. Moet dat dan op een onduurzame manier? Natuurlijk niet. Dat woord alleen al, het bestaat niet eens. Innovaties rondom materialisering lopen gewoon mee. Te beginnen met het reduceren van het materiaalgebruik. Want net als met energie geldt: het niet gebruikte materiaal is het meest duurzame materiaal. Wie wil er in 2014 nou nog onduurzame gebouwen maken?